Szczecin to jedno z nielicznych miast, które może pochwalić się ponadtysiącletnią tradycją. Mało kto wie, że za czasów panowania książąt z dynastii Gryfitów, był jednym z najpotężniejszych portów i ośrodków handlu na Pomorzu.
Tak naprawdę po dziś dzień miasto zachowało swój wyjątkowy urok i niepowtarzalny charakter. Niektórzy twierdzą nawet, że Szczecin to drugi Paryż - w końcu to właśnie paryski układ ulic stał się inspiracją projektu gwiaździstych placów w śródmieściu. A czym dziś stolica Pomorza Zachodniego urzeka turystów i podbija ich serca? Na pewno wspaniałą architekturą i urokliwymi zakątkami. Bo Szczecin to nie tylko port, choć bez wątpienia jest on sporą atrakcją. Na każdym kroku można się tu natknąć na pamiątki po burzliwych dziejach, ale i... piękne parki czy skwery. Oprócz spacerów turyści mogą również popływać po Odrze motorówką lub pożeglować po Jeziorze Dąbie, a także pojeździć rowerem po okolicznych lasach, odkrywając kolejne piękne miejsca. Poniżej podpowiadamy, co koniecznie trzeba zobaczyć!
Wały Chrobrego
Najsłynniejsza wizytówka Szczecina to przepiękne tarasy widokowe, znane dziś jako Wały Chrobrego. Powstały na początku XX wieku w miejscu wyburzonego Fortu Leopold, a inicjatorem budowy był ówczesny nadburmistrz Hermann Haken. To właśnie od jego nazwiska zostały pierwotnie nazwane "Hakenterrasse". Obecnie uważa się, że jest to jeden z najciekawszych projektów tamtego okresu w naszej części Europy. Wrażenie robi wysadzana drzewami aleja spacerowa położona na 19-metrowej skarpie wznoszącej się wzdłuż Odry. Rozpościera się z niej wspaniały widok. Kompleks tworzą też półokrągły taras z rzeźbą Ludwiga Manzla, monumentalna fontanna oraz wieże stylizowane na latarnie morskie. Całości dopełniają zabytkowe budynki, w których obecnie mieszczą się instytucje: Akademia Morska, Muzeum Narodowe i Teatr Współczesny, a także Urząd Wojewódzki. Wały Chrobrego przetrwały wojnę niemal nienaruszone, dzięki czemu możemy dziś podziwiać je w takiej malowniczej postaci, w jakiej cieszyły oczy dawnych szczecinian.
Muzeum Narodowe
Muzeum Narodowe to największa instytucja kultury w województwie zachodniopomorskim, sprawująca opiekę nad ponad 150 tysiącami obiektów, wśród których są dzieła sztuki dawnej oraz współczesnej, zabytki archeologiczne, nautologiczne, etnograficzne, a także cenne numizmaty. W szczecińskim Muzeum znajduje się także największy w Polsce zbiór świadectw kultury materialnej krajów pozaeuropejskich (Afryka, Ameryka, Oceania). Muzeum koncentruje swoje zainteresowania przede wszystkim na tematyce pomorskiej i bałtyckiej. W duchu wielokulturowego, transgranicznego dialogu i współpracy buduje regionalną, narodową oraz europejską tożsamość Pomorza Zachodniego i jego mieszkańców. Budynek Muzeum Narodowego zajmuje centralne miejsce w kompleksie Wałów Chrobrego. Wybudowany w latach 1907-1913 według projektu Wilhelma Meyer Schwartau, od 1913 r. znajdowało się tam Muzeum Miejskie.
Trasa Zamkowa
Wjazdowa arteria do miasta liczy prawie 2,5 km. Tworzą ją mosty nad rzekami Odrą i Parnicą oraz estakady nad wyspą Łasztownią. Co takiego wyjątkowego ma w sobie? Jej filary zostały ozdobione graffiti, które dziś uważane są za miejską galerię street artu. Dlaczego warto zobaczyć akurat tę trasę? Znajdująca się tu sztuka uliczna to jedno. Kolejnym powodem jest niesamowity widok rozpościerający się na panoramę miasta.
Zamek Książąt Pomorskich
Budowla o średniowiecznym rodowodzie to dziś symbol Szczecina, a jednocześnie najważniejsza atrakcja miasta. Przy okazji jest to największa instytucja upowszechniania kultury w naszym mieście. Każdego roku organizuje się tu kilkaset koncertów, seansów filmowych, spektakli teatralnych oraz wystaw muzealnych. Na Zamku odbywają się też rozmaite warsztaty i spotkania z zakresu sztuki, literatury i historii. Zamek był siedzibą rodu Gryfitów, władców Księstwa Pomorskiego. W latach 1958-1980 został odbudowany na planie renesansowej siedziby książęcej. Ciekawostką jest wieża w Skrzydle Południowym z 1503 roku. Znajduje się na niej zegar, który pokazuje kilka dat - są to lata jego remontów. W górnej części zegara zostały umieszczone dwa szwedzkie lwy i granatowo-złota kula, która obraca się zgodnie z fazami księżyca. Będąc na Zamku, warto również zwiedzić muzeum, w tym celę czarownic, z którą wiąże się słynna legenda o Sydonii von Borck, oskarżonej o czary szlachciance. W ciepłe dni warto usiąść na chwilkę na przestronnym zamkowym dziedzińcu i zanurzyć się w rozmyślaniach o burzliwej historii Pomorza Zachodniego...
Opera na Zamku w Szczecinie
Szczecińska opera powstała w 1956 roku jako Operetka Szczecińska Towarzystwa Przyjaciół Teatru Muzycznego. Jej pierwszym dyrektorem był Jacek Nieżychowski. Od 1978 roku siedzibą opery jest Zamek Książąt Pomorskich. Po zakończonej w 2015 roku przebudowie teatr zyskał nowoczesną scenę i widownię, wnętrza nabrały nowego blasku. Zadbano o bezpieczeństwo, funkcjonalność oraz komfort zarówno dla widzów jak i artystów. Teatr dostosowano do potrzeb osób niepełnosprawnych. Sala główna, mieszcząca ponad 500 widzów, wyposażona jest w najnowsze zdobycze techniki, co sprawia, że panują w niej optymalne warunki do słuchania i oglądania spektakli. Jest to jedyna tego typu instytucja w województwie oraz jedyny w Polsce teatr mieszczący się w średniowiecznym zamku.
Fot. A. Słomski
Opera na Zamku oferuje widzom zróżnicowany repertuar. Obok oper, operetek i baletów realizowane są także musicale, koncerty, recitale, wydarzenia plenerowe, spektakle dla dzieci, młodzieży i studentów. Organizowane są drzwi otwarte, spotkania dyskusyjne z udziałem przedstawicieli świata sztuki i nauki, wprowadzenia filmowe do spektakli, warsztaty edukacyjne dla dzieci oraz oprowadzania z przewodnikiem. Z myślą o gościach zza granicy, spektakle opatrzone są napisami w języku polskim i niemieckim. Dostępne są także dwujęzyczne programy.
Ogród Różany
Różanka to jedno z najpiękniejszych i najbardziej romantycznych miejsc Szczecina. Znajdziemy ją na obszarze Łękna (niem. Westend), na skraju Parku Kasprowicza, gdzie została założona jeszcze w roku 1928. Ogród przetrwał wojnę i dziś to bez wątpienia jedno z ulubionych miejsc wypoczynku Szczecinian. Latem organizowane są tu koncerty i pikniki, co nadaje temu miejscu wyjątkowego uroku. Poza przepięknymi kwiatami, w ogrodzie można również podziwiać egzotyczne krzewy i drzewa. Atrakcją jest też "Ptasia Fontanna" odtworzona na wzór oryginału z 1935 roku. Jej głównymi elementami są cztery betonowe gęsi osadzone na cokole.
Teatr Letni
Nie tylko Opole i Sopot mają swój amfiteatr. Szczecin również go posiada. Teatr Letni znajduje się w Parku Kasprowicza, gdzie na naturalnej skarpie rozpościera swoje piękne skrzydła. Latem odbywają się tu koncerty z udziałem wielu lubianych gwiazd. Jeśli jednak nie trafisz na jedno z takich wydarzeń, możesz zakończyć przyjemny spacer po parku, siadając na jednej z ławek i podziwiając widok na urokliwe jeziorko Rusałka z fontanną na środku.
Jasne Błonia
Szeroki zielony obszar niemal w sercu miasta, który jest jednym z ulubionych miejsc rekreacji wszystkich szczecinian. W pogodne dni mieszkańcy urządzają tu pikniki na trawie, grają w piłkę, spacerują lub delektują się kawą i lodami z okolicznych lokali. Zieleniec powstał w latach 20. zeszłego wieku na ziemiach rodziny Quistorpów. Obecnie tworzy go zadbany trawnik z kompozycjami kwiatowymi i alejkami spacerowymi wysadzanymi majestatycznymi platanami - to największe skupisko tych drzew w Polsce! Znajdziemy tu też słynne pomniki: Jana Pawła II, który odprawił w tym miejscu mszę w 1987 roku, oraz Pomnik Czynu Polaków, czyli "Trzy Orły". Z jednej strony Jasne Błonia przechodzą w Park Kasprowicza, a z drugiej ogranicza je piękny, zielony budynek Urzędu Miasta. Idąc od niego prosto Aleją Jana Pawła II dojdziemy aż do uroczego Placu Grunwaldzkiego.
Stare Miasto
Na szczecińskiej starówce znajdziemy kilka bardzo ciekawych zabytków, które trzeba zobaczyć. Jednym z nim jest majestatyczna Brama Królewska z XVIII wieku wzniesiona po zajęciu miasta przez Prusy. Kawałek dalej, u podnóża zamku, wznosi się XIV-wieczna Baszta Siedmiu Płaszczy (Panieńska), która jest jedną z ostatnich pozostałości zabudowań obronnych z dawnych czasów. Od baszty warto skierować się w stronę Rynku Siennego, na którym znajduje się staromiejski ratusz. Przepiękny budynek z czerwonej cegły mieści obecnie Muzeum Historii Szczecina - niezwykle ciekawe i zróżnicowane. Sam rynek jest wspaniale odrestaurowany, zdobią go kamienice z przepięknymi fasadami, a zaraz za nimi przepływa Odra. Kierując się w górę, w stronę katedry i Bramy Portowej, trafimy na mały, ale niezwykle urokliwy Plac Orła Białego z Pałacem Pod Globusem i piękną fontanną, a także słynnym posągiem Flory. Wiosną i latem kwitnące krzewy zamieniają plac w jedno z najprzyjemniejszych miejsc w centrum Szczecina.
Bazylika archikatedralna św. Jakuba i Kościół św. Jana Ewangelisty
Będąc w Szczecinie na pewno warto wybrać się do Bazyliki św. Jakuba, gdyż jest to najważniejszy kościół miasta. Nie sposób go nie dostrzec - został zbudowany z czerwonej cegły i ma charakterystyczną strzelistą wieżę widoczną nawet z daleka. Jest to po bazylice licheńskiej druga co do wysokości świątynia w Polsce! Na wieży mieści się taras widokowy, który koniecznie trzeba uwzględnić planując zwiedzanie. Warty odwiedzenia jest też okoliczny kościół św. Jana Ewangelisty. Ta jedna z najstarszych budowli Szczecina znajduje się przy ulicy Świętego Ducha. Mimo iż położona jest w cieniu katedry, zasługuje na szczególną uwagę. Wewnątrz można obejrzeć zabytkowe płyty nagrobne i fragment odsłoniętych fresków. Świątynia należy do najcenniejszych obiektów architektury gotyckiej Pomorza. Jest jedynym zachowanym obiektem dawnego franciszkańskiego kompleksu klasztornego.
Cmentarz Centralny
Cmentarz Centralny to bez wątpienia najpiękniejszy (i największy!) cmentarz w Polsce. Wyglądem bardziej przypomina park niż miejsce wiecznego spoczynku, a wszystko to dzięki licznym pomnikom, oczkom wodnym z fontannami, pięknej kaplicy czy szerokim spacerowym alejom. Charakterystyczna jest też zabytkowa brama wejściowa. Twórcą tego miejsca jest architekt Wilhelm Meyer-Schwartau, którego celem było zaprojektowanie cmentarza przypominającego park, z ogromną ilością roślinności. W pełni to osiągnął, co warto zobaczyć na własne oczy!
Kino Pionier
Pionier to jedno z najstarszych kin na świecie! Jego historia sięga roku 1907. Najstarsi mieszkańcy Szczecina zgodnym głosem przyznają, że kino od samego początku działalności wyróżniało się niesamowitym klimatem. Nawet po kompleksowym remoncie w 2002 roku, podczas którego wyposażono sale w nowoczesny sprzęt, nie straciło swojego niepowtarzalnego uroku. Szczególne wrażenie robi zlokalizowana w części podziemnej Kiniarnia, czyli kameralna sala, w której możemy obejrzeć film z taśmy analogowej, popijając kawę z filiżanki przy stoliku i czując się zupełnie jak w innej epoce. Nie ma wątpliwości co do tego, że każdy kinoman powinien odwiedzić to miejsce.
Filharmonia im. M. Karłowicza
Nie ma chyba osoby, która nie słyszałaby o słynnej Filharmonii w Szczecinie. I nie chodzi tu o instytucję, a o sam budynek - ten, który powstał w 2014 roku. W niczym nie przypomina innych podobnych miejsc. Przeszklona fasada oraz strzeliste bryły w kształcie góry lodowej prezentują się naprawdę imponująco, a świetlne iluminacje tylko wzmacniają ten efekt. Pięciokondygnacyjna budowla posiada dwie sale koncertowe. Mieszkańcy Szczecina nazywają nowy gmach Filharmonii współczesną ikoną miasta. Warto w tym miejscu dodać, że w 2015 roku Filharmonia zdobyła prestiżową Europejską Nagrodę Architektoniczną im. Miesa ven der Rohe.
Muzeum Przełomów
Jednym z ciekawszych szczecińskich muzeów jest Centrum Dialogu Przełomy, w którym w niebanalnej formie prezentowana jest najnowsza historia Szczecina i Pomorza Zachodniego, ze szczególnym uwzględnieniem buntu społecznego i przełomowych wydarzeń lat 70. i 80. XX wieku. Wystawa ma charakter interaktywny, dzięki czemu nawet młodzi zwiedzający nie będą się nudzić. W salach podziemnych można obejrzeć zdjęcia, filmy i nagrania relacji uczestników pamiętnych wydarzeń. W lipcu 2016 roku CDP zostało uznane za najlepszą przestrzeń publiczną Europy. I choćby z tego powodu warto do niego zajrzeć będąc w Szczecinie!
Jezioro Szmaragdowe
Niezwykle urokliwym zakątkiem Szczecina jest bez wątpienia Jezioro Szmaragdowe. Mieści się ono w dzielnicy Zdroje, na obszarze Parku Krajobrazowego Puszcza Bukowa. Zbiornik powstał w wyrobisku dawnej kopalni kredy i margla. Swoją nazwę zawdzięcza wspaniałemu zabarwieniu wody, które jest wynikiem obecności węglanu wapnia. Jezioro Szmaragdowe to idealne miejsce na romantyczne spacery czy rodzinną rekreację. Bez wątpienia jest to jedna z piękniejszych atrakcji przyrodniczych Szczecina.
Muzeum Techniki i Komunikacji - Zajezdnia Sztuki
Bardzo interesujące muzeum, które zostało zlokalizowane w zabytkowej zajezdni tramwajowej na Niebuszewie. Wizyta tutaj jest jak podróż w czasie do historii dawnego Szczecina - możemy zobaczyć, jak zmieniała się komunikacja miejska na przestrzeni lat i podziwiać dawne pojazdy, których nie spotkamy już na ulicach. Dowiemy się też mnóstwo o szczecińskim przemyśle motoryzacyjnym. Wizyta w muzeum to frajda dla małych i dużych.
Bulwary
Nadodrzańskie bulwary to jedna z najnowszych i najbardziej popularnych atrakcji Szczecina, uwielbiana przez turystów i miejscowych. Pięknie zrewitalowany obszar nad rzeką to idealne miejsce na spacer czy chwilę wypoczynku ze wspaniałym widokiem. Możemy wybrać lewą lub prawą stronę Odry: z lewego brzegu będziemy podziwiać Nabrzeże Celne, które prowadzi na słynną Łasztownię z Dźwigozaurami - najsympatyczniejszymi dźwigami w Polsce. Tymczasem z prawego brzegu będziemy napawać się widokiem zamku, Starego Miasta, a dalej - Wałów Chrobrego.